Kiến nghị xử lý cho phù hợp khi Thẩm định viên về giá muốn được TĐG đất phải học khóa học định giá đất theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường

Kính gửi: Bộ Tài chính

        Hội Thẩm định giá Việt Nam nhận được Nghị định số 136/2018/NĐ-CP ngày 5/10/2018 của Chính phủ sửa đổi một số điều của các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc lĩnh vực Tài nguyên và Môi trường;

          Sau khi tập hợp ý kiến phản ánh của các hội viên là các doanh nghiệp thẩm định giá (TĐG), các thẩm định viên về giá (TĐVVG) trong cả nước đối với quy định tại Điều 2, Nghị định nói trên; Thực hiện chức năng tham gia tư vấn, phản biện chính sách trong lĩnh vực giá, Hội Thẩm định giá Việt Nam xin được báo cáo Quý Bộ về những bất cập, mâu thuẫn, chồng chéo giữa hoạt động tư vấn giá nói chung và giá đất nói riêng như sau:

          Ngày 5/5/2014, để hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 44/2014/NĐ-CP quy định về giá đất; Hội Thẩm định giá Việt Nam đồng thuận với Nghị định, trong đó có quy định tại điểm đ, Khoản 2, Điều 20 về một trong năm điều kiện mà các cá nhân được hành nghề tư vấn giá đất trong tổ chức có chức năng tư vấn giá đất, đó là: “đ. Có Thẻ thẩm định viên về giá được cấp theo quy định của pháp luật về giá hoặc có Chứng chỉ định giá bất động sản theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản hoặc Chứng chỉ định giá đất”. Điều đó có nghĩa là: người hành nghề tư vấn giá đất chỉ cần có 1 trong 3 loại Thẻ (hoặc Chứng chỉ) nêu trên là được hành nghề tư vấn về giá đất.

          Hội Thẩm định giá Việt Nam cũng đồng thuận với Điều 2, Dự thảo Nghị định của Chính phủ sửa đổi một số điều của các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước (Dự thảo ngày 24/3/2018) của Bộ Tài nguyên và Môi trường gửi xin ý kiến các ngành để tổng hợp, hoàn chỉnh trình Chính phủ ban hành, trong đó tại Dự thảo Điều 2 về sửa đổi một số Khoản Điều 20 Nghị định số 44/2014/NĐ-CP, điểm c, Khoản 1 quy định về sửa đổi điều kiện hành nghề tư vấn giá đất của cá nhân trong tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất: “có Thẻ TĐVVG được cấp theo quy định của pháp luật về giá hoặc có Chứng chỉ định giá bất động sản được cấp theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản hoặc Chứng chỉ định giá đất”. Nội dung này của Dự thảo là nhất quán với Nghị định số 44/2014/NĐ-CP và tuân thủ cơ bản về Luật Giá tức là: Người hành nghề tư vấn giá đất chỉ cần có 1 trong 3 loại Thẻ (hoặc Chứng chỉ) nêu trên đương nhiên là được hành nghề tư vấn về giá đất; hoàn toàn không có quy định nào Dự thảo nêu ra là TĐV về giá muốn thẩm định giá đất phải hoàn thành khóa đào tạo về định giá đất theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

          Chính vì Dự thảo không có quy định nội dung TĐVVG muốn được thẩm định giá đất phải có Giấy chứng nhận hoàn thành khóa học bồi dưỡng về giá đất nên khi góp ý Dự thảo của Bộ Tài nguyên và Môi trường đề ngày 24/3/2018, tại Công văn số 5227/BTC-PC ngày 8/5/2018, Bộ Tài chính chỉ góp ý như sau: “Tại điểm c, Khoản 1, Điều 2 Dự thảo Nghị định đề nghị bỏ nội dung: hoặc có Chứng chỉ định giá bất động sản được cấp theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản để thống nhất với Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014: Chứng chỉ định giá bất động sản đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị pháp lý trong thời hạn 5 năm kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành; hết thời hạn trên, người được cấp Chứng chỉ định giá bất động sản phải có đủ điều kiện về thẩm định viên theo quy định của pháp luật về giá”.

          Tuy nhiên, khi Chính phủ ban hành Nghị định số 136/2018/NĐ-CP ngày 5/10/2018 sửa đổi một số điều của các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc lĩnh vực tài nguyên và môi trường trên cơ sở Dự thảo Nghị định do Bộ Tài nguyên và Môi trường trình thì nội dung trên đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường bổ sung, hoàn toàn thay đổi so với Dự thảo trước đó mà không có ý kiến tham gia của Bộ Tài chính (Cơ quan được Luật Giá quy định chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện chức năng quản lý Nhà nước trong lĩnh vực giá) và của Hội Thẩm định giá Việt Nam (tổ chức xã hội - nghề nghiệp của ngành nghề thẩm định giá); cụ thể tại điểm b, Khoản 1, Điều 2 của Nghị định: “b/ Có Thể TĐVVG hoặc Chứng chỉ định giá bất động sản và Giấy chứng nhận đã hoàn thành khóa học bồi dưỡng về định giá đất theo chương trình hướng dẫn về định giá đất do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành”. Điều đó có nghĩa là: Thẩm định viên về giá đã có Thẻ TĐVVG muốn hành nghề tư vấn giá đất phải có thêm điều kiện: có Giấy chứng nhận hoàn thành khóa học định giá đất. Nếu không có thêm Giấy chứng nhận này thì Thẻ TĐVVG không có giá trị trong việc tư vấn giá đất.

          Với quy định tăng thêm điều kiện hành nghề tư vấn giá đất đối với những người đã có Thẻ TĐVVG nêu trên là không phù hợp với Luật Giá, không chỉ tạo ra sự chồng chéo, mâu thuẫn trong các quy định của pháp luật về TĐG mà còn gây ra sự tốn kém về thời gian, tiền bạc của khoảng gần 2000 TĐVVG và gần 300 doanh nghiệp TĐG, cụ thể:

          Theo quy định của Luật Giá và thực tế vận hành đã trở thành nề nếp, hiệu quả gần 10 năm qua, các cá nhân muốn được cấp Thẻ TĐVVG để hành nghề TĐG các loại tài sản (trong đó có đất đai) theo quy định của Bộ Luật Dân sự, trước hết phải là những người đã có bằng tốt nghiệp Đại học chuyên ngành giá và các chuyên ngành có liên quan, sau đó phải học khóa đào tạo, kiến thức chuyên ngành về TĐG để được cấp Chứng chỉ đã qua đào tạo kiến thức, nghiệp vụ chuyên ngành về TĐG nói chung (các kiến thức được đào tạo gồm 7 chuyên đề, đó là: Nguyên lý hình thành giá; Nguyên lý căn bản về thẩm định giá; Thẩm định giá bất động sản – trong đó có thẩm định giá đất, các phương pháp định giá đất do Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn); Thẩm định giá máy móc thiết bị; Thẩm định giá doanh nghiệp; Thẩm định giá tài sản vô hình; Pháp luật áp dụng trong định giá và thẩm định giá). Khi có đủ các điều kiện trên thì mới được tham gia thi lấy Thẻ TĐVVG do Bộ Tài chính tổ chức. Sau khi có Thẻ TĐVVG, muốn được hành nghề tư vấn về giá, hàng năm TĐVVG phải thực hiện cập nhật kiến thức mới theo quy định của pháp luật. Nay để được tư vấn định giá đất, các TĐVVG lại phải học lại kiến thức về định giá đất theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường và phải thi lại để được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy Chứng nhận bên cạnh Thẻ TĐVVG được cấp theo quy định của Luật Giá là vô cùng bất cập. Đây cũng chính là bất cập thực tế xảy ra khi quy định về cấp Chứng chỉ định giá bất động sản theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản trước đây, nên Luật Kinh doanh bất động sản hiện hành đã bãi bỏ.

          Để giải quyết bất cập trên, Hội Thẩm định giá Việt Nam kiến nghị:

          Cần hướng dẫn chỉ có những cá nhân chưa có Thẻ TĐVVG mà muốn tư vấn định giá đất thì mới phải học chương trình về định giá đất của Bộ Tài nguyên và Môi trường để được cấp Chứng chỉ định giá đất và hành nghề tư vấn giá đất. Đối với những người đã có Thẻ TĐVVG hoàn toàn có quyền tư vấn giá đất theo quy định của Luật Giá mà không cần phải có thêm Giấy chứng nhận hoàn thành khóa bồi dưỡng về định giá đất.

          Với những lý do đó, Hội Thẩm định giá Việt Nam xin báo cáo Bộ để Bộ nghiên cứu, tổng hợp và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý phù hợp với chủ trương cắt giảm điều kiện kinh doanh thực sự không cần thiết hiện nay, hỗ trợ các doanh nghiệp thẩm định giá và dịch vụ thẩm định giá phát triển bền vững.